21. yüzyılın çocukları bilgisayar kullanmayı çok seviyorlar fakat gerekli önlemleri almazsanız bilgisayar onlar için öğretici ve faydalı olduğu kadar yıkıcı, ahlak bozucu ve asosyalleştirici de olabiliyor.
14 ve 7 yaşında bir kızım ve bir oğlum var ve onların bilgisayar kullanma eğilimlerini gözlemleyerek bilgisayarın faydasını artırmak ve zararını azaltmak adına birtakım kurallar koymak zorunda kaldım.
Kurallar şöyle:
1. Internet kullanımı mutlaka sınırlandırılmalı ve mümkünse gerekli programlar kullanılarak sadece sizin izin verdiğiniz sitelere girmeleri sağlanmalı. Sohbet programlarının (MSN, ICQ vb.) kullanımına izin verilmemeli veya izin verilirse mutlaka kontrol edilmeli.
2. Çocukların yaşlarına uygun oyunlar seçilmeli.
3. Çocukların bilgisayar başında geçirecekleri zaman mutlaka sınırlandırılmalı.
Bu maddelerden birincisini Windows Vista veya Windows 7 kullanıyorsanız çok kolaylıkla yapabilirsiniz. Denetim Masası’nda bulabileceğiniz “Ebeveyn Denetimleri” yazılımı, Internet’te girilmesine izin verdiğiniz siteleri her kullanıcı için ayrı ayrı tanımlamanıza yardımcı oluyor. Ayrıca bilgisayarda yüklü programlardan hangisinin, hangi kullanıcı tarafından çalıştırılabileceğini de bu uygulama ile belirleyebiliyorsunuz.
İkinci madde zaten sizin kontrolünüzde çünkü siz hangi oyunu satın alıp yüklerseniz çocuğunuz da onu oynamak zorunda kalıyor. O yüzden satın alacağınız oyunları mutlaka önceden kontrol edip çocuğunuzun yaş grubuna uygun olup olmadığını tespit etmeniz gerekiyor.
Üçüncü madde ise biraz sorunlu. Eğer zaman sınırlaması için bir yazılım kullanmazsanız çocuğunuzun bilgisayarı kullanma saatini sınırlandırmanız neredeyse imkansız çünkü bir gardiyan gibi sürekli başında durmanız hem mümkün değil, hem de genellikle işe yaramıyor.
Bu konuda kullanabileceğiniz en ucuz yazılım yine Vista ile yüklü gelen “Ebeveyn Denetimleri”. Bu yazılımla her kullanıcının bilgisayarı haftanın hangi gününde, hangi saatler arasında kullanabileceğini belirleyebiliyorsunuz. Bu yöntemin en büyük problemi ise esnek olmaması. Örneğin oğlunuza günde 2 saat bilgisayar kullanma izni vermek istiyorsunuz. Bunun için izin tablosunda 11:00-12:00 ve 16:00-17:00 saatleri arasını seçip amacınıza ulaşmanız mümkün fakat oğlunuz hergün aynı saatler arasında bilgisayar başına oturmak zorunda ve örneğin ödev yaptığı için bir saat dilimini kaçırırsa başka bir saat dilimi ayarlamanız için başınızın etini yemesi işten bile değil. Veya ödül olarak o gün bir saat daha kullanma izni vermek istiyorsunuz. O güne ait ekstra bir saat dilimi ayarlayıp ertesi gün o ayarı tekrar geri almanız gerekiyor.
Yukarıda bahsettiğim problemleri yaşamaya başlayınca Internet’te bu konuda işime yarayabilecek bir yazılım araştırmaya başladım ve benimle aynı problemleri yaşayan bir babanın yazdığı “TimesUpKidz” adlı yazılımı buldum.
Programın en güzel özellikleri şunlar:
1. Kullanımı son derece basit.
2. Bilgisayarın haftanın her günü için ayrı ayrı, hangi saatler arasında ve günlük en fazla en kaç saat kullanılabileceğini tanımlayabiliyorsunuz.
3. Haftalık toplam süre verip haftalık kullanım saatini sınırlayabiliyorsunuz.
4. Bir oturumda bilgisayarın en fazla kaç saat kullanılabileceğini ve tekrar kullanabilmek için kaç saat mola verilmesi gerektiğini tanımlayabiliyorsunuz.
5. Sadece istediğiniz tarihte geçerli olmak üzere günlük kullanım süresine süre ekleyip çıkartabiliyorsunuz. (ödül veya ceza vermek için ideal)
6. Program kullanım süresinin bitmesine 5 dakika kala sesli uyarı veriyor. Böylece o sırada oyun oynayan çocuğunuz sürenin biteceğinden haberdar oluyor.
7. Programı 30 gün boyunca ücretsiz kullanabiliyorsunuz. (Süre bitince kullanmaya devam etmek için 30 dolar ödeyip satın almanız gerekiyor.)
Programın kötü yanı ise İngilizce olması. Geliştiricisi ile yaptığım yazışmalar neticesinde Türkçe desteği de vermeyi düşündüğünü öğrendim fakat ne zaman olacağı henüz belli değil.
Programı kullanmayı düşünenlerin bilmesi gereken bir nokta daha var. Programın düzgün çalışabilmesi için bilgisayarda kendiniz için yönetici haklarına sahip bir kullanıcı, çocuklar için ise standart (XP) veya limitli (Vista) kullanıcılar tanımlamanız gerekiyor. Ayrıca kendi kullanıcınıza ait şifreyi çocuklardan gizlemeniz de önemli diğer bir nokta. Bilgisayarı biraz daha fazla kullanmak için her türlü kuralı delmeye çalışan teknolojik çocuklar için alınabilecek son ve en önemli önlem ise bilgisayarın BIOS ayarlarına giriş ekranı için bir şifre tanımlamak. Aksi taktirde çocuğunuz çok rahatlıkla BIOS ayarlarından bilgisayarın tarih ve saatini değiştirip saatlerce bilgisayar oynayabilir.
Tazetaze.com